इन्डिया न्युज नेटवर्क ।
बु्रनाइका सुल्तानको निमन्त्रणामा आयोजना हुन लागेको आसियान–भारत शिखर सम्मेलनमा प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदी सहभागी हुनुहुनेछ । यो सम्मेलन सन् २०२१ अक्टोबर महिनाको २८ तारिखमा भर्चुअल ढाँचामा आयोजना हुन लागेको हो ।
यस शिखर सम्मेलनमा दुवै पक्षले आसियान–भारत रणनीतिक साझेदारीको स्थिति समीक्षा गर्नेछन् भने कोभिड–१९, स्वास्थ्य, व्यापार र वाणिज्य, र शिक्षा र संस्कृतिसहितका क्षेत्रमा भएको प्रगतिको पनि समीक्षा गर्नेछन् ।
यसका साथै महामारीपछिको आर्थिक सुधारलगायत महत्वपूर्ण क्षेत्रीय र अन्तर्राष्ट्रिय विकासमा पनि छलफल गरिनेछ ।
आसियान–भारत शिखर सम्मेलन वार्षिकरूपमा आयोजना गरिन्छ र यसले उच्चस्तरमा संलग्न हुन भारत र आसियान दुवैलाई एक मञ्च प्रदान गर्दछ । गत वर्षको नोभेम्बर महिनामा भर्चुअल ढाँचामा आयोजित सम्मेलनमा पनि प्रधानमन्त्री मोदीले सहभागिता जनाएका थिए ।
यसपटक आयोजना हुन लागेको आसियान भारत शिखर सम्मेलन १८ औं सम्मेलन हो भने प्रधानमन्त्री मोदी सहभागी हुने नवौं शिखर सम्मेलन हो । आसियान–भारत शिखर सम्मेलन रणनीतिक साझेदारीका साथै साझा भौगोलिक, ऐतिहासिक र सभ्यताको एक बलियो आधारभूत सिद्धान्तमा आधारित छ ।
आसियान भारतको पूर्वमा कार्य नीति र हिन्द प्रशान्तको फराकिलो दर्शनको केन्द्र बनेको छ । सन् २०२२ आसियान भारत सम्बन्धको ३० औं वार्षिकोत्सवको रूपमा आयोजना हुनेछ । भारत र आसियानबीच थुप्रै संवाद संयन्त्रहरू छन् । जसका आधारमा नियमित भेटवार्ता, सम्मेलन, मन्त्रीस्तरीय बैठक र वरिष्ठ अधिकारीहरूको बैठक आयोजना गरिन्छ ।
अगस्ट महिनामा भर्चुअल ढाँचामा आयोजित आसियान भारत विदेश मन्त्रीहरूको बैठक र इएएस विदेश मन्त्रीहरूको बैठकमा विदेश मन्त्री, डा. एस जयशंकरले भाग लिएका थिए ।
वाणिज्य र उद्योग राज्यमन्त्री, अनुप्रिया पटेलले सेप्टेम्बर महिनामामा वस्तुतः आयोजित आसियान आर्थिक मन्त्रीहरू र भारत परामर्शमा भाग लिएकी थिइन् । जहाँ मन्त्रीहरूले आर्थिक सहयोगलाई सुदृढ पार्ने आफ्नो प्रतिबद्धतालाई पुनः पुष्टि गरेका थिए ।
प्रधानमन्त्रीले आगामी अक्टोबर महिनाको २७ तारिखमा हुने १६ औं पूर्वी एसिया शिखर सम्मेलनमा पनि भाग लिनेछन् । पूर्वी एसिया शिखर सम्मेलन हिन्द प्रशान्त क्षेत्रका प्रमुख नेताहरूको नेतृत्वमा हुने बैठक हो । सन् २००५ मा यसको स्थापना भएदेखि, यसले पूर्वी एसियाको रणनीतिक र भूराजनीतिक विकासमा महत्वपूर्ण भूमिका खेलेको छ ।
आसियानका १० सदस्य राष्ट्रबाहेक पूर्वी एसिया शिखर सम्मेलनमा भारत, चीन, जापान, कोरिया गणतन्त्र, अस्ट्रेलिया, न्यूजिल्याण्ड, संयुक्त राज्य अमेरिका र रुस सहभागी हुनेछन् । पूर्वी एसिया शिखर सम्मेलनको संस्थापक सदस्य भएकाले भारत, पूर्वी एसिया शिखर सम्मेलनलाई सुदृढ गर्न र समसामयिक चुनौतीहरूको सामना गर्न यसलाई अझ प्रभावकारी बनाउन प्रतिबद्ध छ ।
यस मञ्चले हिन्द प्रशान्त (एओआईपी) र हिन्द प्रशान्त महासागर पहल (आइपूओआई) बीच आसियान दृष्टिकोणको अभिसरण निर्माण गरी हिन्द प्रशान्त क्षेत्रमा व्यावहारिक सहयोगलाई अगाडि बढाउनका लागि महत्त्वपूर्ण भूमिका निर्वाह गरिरहेको छ ।
१६औं पूर्वी एसिया शिखर सम्मेलनमा नेताहरूले सामुद्रिक सुरक्षा, आतंकवाद र कोभिड–१९ सहकार्य लगायत क्षेत्रीय र अन्तर्राष्ट्रिय चासोका विषयमा छलफल गर्नेछन् । नेताहरूले मानसिक स्वास्थ्य, पर्यटनमार्फत् आर्थिक सुधार र भारतद्वारा सहप्रायोजित हरित सुधारसम्बन्धी घोषणा गर्ने पनि अपेक्षा गरिएको छ ।