पूर्ण बीडी राष्ट्रिय विभूति शंखधर साख्वाःद्वारा प्रवद्र्धन गरिएको नेपाल संवत् चन्द्रमास गणना गरेर तय गरिने नेपालको मौलिक राष्ट्रिय संवत् हो । काठमाडौं उपत्यकामा रहेका गरीब जनतालाई ऋणमुक्त गरी शंखधर साख्वाःले
जब–जब नेपाल संवत्को नयाँ वर्ष न्हूदँ आउँछ तब–तब नेपाल संवत्का प्रवत्र्तक शंखधर साख्वाःको नाम चर्चामा आउँछ । नेपाल संवत् भन्नासाथै शंखधर साख्वाःको नाम आउँछ । शंखधर साख्वाःको नाम चर्चामा ल्याउने
नेपाल संवत्ले राष्ट्रिय मान्यता पाएपछि नयाँ वर्ष मनाउने स्वरूप पनि फेरिँदै गएको छ । पछिल्ला दिनहरूमा नेपाल संवत् नयाँ वर्ष बढी उत्सवमय बन्दैगएको पाइएको छ । एउटा अभियान, आन्दोलन वा
काठमाडौंमा मनाइने महान् जात्रामध्ये इन्द्रजात्रा एक हो। गत वर्ष कोरोना भाइरसका कारण जात्रा धुमधामसँग मनाउन पाइएन। यसपटक सुरक्षित र सतर्क हुँदै जात्रा मनाउने तयारी गरिएको छ। यो जात्रा काठमाडौंको मुटुमा
संघीय राजधानी काठमाडौं अनेक सम्पदा र संस्कृतिले भरिएको शहर हो। त्यसैले पनि यो शहरमा नारा दिइएको छ– ‘सांस्कृतिक शहर काठमाडौं महानगर।’ काठमाडौंमा मनाइने अनेक जात्रामध्ये इन्द्रजात्रा सर्वाधिक लोकप्रिय र सर्वाधिक
नेपालीबीच लोकप्रिय एक उखान छ– कहीं नभएको जात्रा हाँडीगाउँमा। तर, यो भनाइ नेपालको सन्दर्भमा मात्र हो। जीवित देवीको अवधारणाअनुसार काठमाडौं उपत्यकामा कुमारीको पूजा गरिन्छ, जात्रा मनाइन्छ। त्यसैले विश्वले नै चिन्ने
काठमाडाैँमा हुने महत्वपूर्ण जात्रा भनेको इन्द्रजात्रा नै हो। कुमारी, भैरव र गणेशको पनि रथयात्रा हुने यस जात्रालाई नेवाः समुदायले येँयाः भन्ने गरेका छन्। येँ भनेका काठमाडाैँ र याः भनेको यात्रा
इन्द्रजात्रा येंया पर्वको एउटा महत्वपूर्ण अंश हो। काठमाडौं उपत्यकामा मनाइने थुप्रै जात्रा र चाडपर्वमध्ये इन्द्रजात्राको विशिष्ट स्थान रहेको छ। इन्द्रजात्रा कुमारी, भैरव र गणेशका रथ तानिन्छ। आकाश भैरवको मुकुण्डो, नेवारी
देवताका राजा इन्द्रलाई चोर सावित गरी कान्तिपुरवासीले माग पूरा गर्न बाध्य पारेकोे दिनको सम्झनामा इन्द्रजात्रा मनाइन्छ। यसरी हेर्दा इन्द्रजात्रा पराजित इन्द्रको सम्मानमा आयोजित स्थानीय नागरिकको विजयको जात्रा हो। जात्रामा बाजागाजा,
नेपालको जात्रा–पर्व राष्ट्रिय संस्कृतिको पहिचान हो। यसमा पनि हामी नेपालीमाझ हरेक जात्राको आफ्नोपन र उल्लासमय परम्परा झल्किएको छ। यस परिवेशमा नेपालको राजधानी विशेष गरी काठमाडौं (कान्तिपुरी नगरी) मा इन्द्रजात्राको विशेष
कोरोना महामारीका कारण गत वर्ष इन्द्रजात्रामा कुमारी रथयात्रा रोकिएको भए तापनि यो वर्ष कोरोना महामारीकै बीचमा सतर्कतापूर्वक स्वास्थ्य मापदण्ड अपनाएर कुमारी रथयात्रा गरिने भएको छ। इन्द्रजात्रा व्यवस्थापन समितिले यो वर्ष
गत वर्ष न्याय क्षेत्रमा केही चर्चित घटनाहरू भए । त्यसमध्ये केही घटनाहरूबाट नेपालको राजनीतिक गतिविधि नै ‘युटर्न’ को अवस्थामा आयो । प्रतिनिधिसभा विघटन गरिएको कार्य गैरसंवैधानिक भएको देखि नेकपा (एमाले)
प्रतिनिधिसभा विघटन गर्ने प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओली सरकारको निर्णयलाई राष्ट्रपति विद्यादेवी भण्डारीले तत्काल स्वीकृतिसँगै राष्ट्रिय राजनीतिमा निर्वाचन आयोग चर्चाको केन्द्रबिन्दु बन्यो । प्रधानमन्त्री ओलीले पुस ५ गते गर्नुभएको सो निर्णयसँगै
२०७७ साल नेपाली साहित्यका लागि सन्तोषजनक रहेन । कोरोनाको कहर अनि लामो समय मुलुक बन्दाबन्दीको अवस्थामा रहँदा नेपाल आमाका सपूत राष्ट्रकवि माधवप्रसाद घिमिरेलाई सदाका लागि गुमानुपर्यो । यही बीचमा केही
कोरोना महामारीका कारण वितेको वर्ष नेपालको कूटनीतिमा केही शिथिलता देखिए पनि चुच्चे नक्सा, भारतीय गुप्तचर संस्था ‘रअ’ का प्रमुख सामन्तकुमार गोयल र प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीबीच भएको मध्यरातको भेट, सत्ताधारी
२०७६ माघ ९ गतेबाट नेपालमा कोरोना संक्रमणको पहिलो बिरामी चीनमा अध्ययनरत विद्यार्थीमा प्रमाणित भएको थियो । दोस्रो बिरामी चैत ४ गते बेलायतबाट नेपाल आएकी एक विद्यार्थीमा २०७६ चैत्र १२ मा
मधुसूदन रायमाझी । नेपालको राजनीतिमा वर्ष २०७६ निकै उथलपुथका घटना हुन पुगे । राजनीतिक घटनाक्रमका कारण अहिले पनि नेपालको राजनीतिमाथि कालो बादल मडारिएको छ । देशमा राजनीतिक अस्थिरताको अन्त्य गर्नका
गएको वर्षको अन्त्यमा नेपाली पत्रकारिताले नयाँ नेतृत्व पायो । २०७७ सालको चैत २५ गते देशव्यापीरूपमा एकैसाथ भएका तीन क्षेत्रका निर्वाचनले ३ हजारभन्दा बढी पत्रकारका नेताहरूको चयन गरेको छ । पत्रकार
मुलुकको शान्ति सुरक्षा राख्ने प्रमुख दायित्व बोकेको नेपाल प्रहरीलाई बितेको वर्ष कोरोना संक्रमणका कारण शान्ति सुरक्षा कायम गर्न प्रमुख चुनौती बनेको थियो । खुला सीमानाका कारण भारतलगायत तेस्रो देशबाट नेपाल
न्युज अफ नेपाल, काठमाडौँ । सुगौली सन्धि नेपाल र तत्कालीन इस्ट इन्डिया कम्पनी बीचमा भएको सम्झौता हो, जसबाट नेपाल–अंग्रेज युद्धको विधिवत् समाप्ति भएको थियो । यो सन्धिमा नेपालले आफ्नो अधीनस्थ