सुनील महर्जन , काठमाडौं ।
काठमाडौं उपत्यकामा लागू गरिएको निषेधाज्ञा केहीखुकुलो बनाएरअसार ७गते सम्मका लागि लम्ब्याइएको छ ।उपत्यकाका प्रमुख जिल्ला अधिकारीहरूको आइतबार बसेको बैठकले सो निर्णय गरेको हो । जेठ ३१ गतेसम्मका लागि लागू निषेधाज्ञाको अवधि आज सोमबार राति सकिँदैछ ।
ललितपुरका प्रमुख जिल्ला अधिकारी ढुण्डीप्रसाद निरौलाले संक्रमणको संख्या घट्दै गएकोले निषेधाज्ञामा केहीखुकुलो बनाउने निर्णय गरिएको जानकारी दिनुभयो । देश भरिका जिल्लामा अहिले टेस्ट पोजेटिभिटी रेट २२ देखि ३० प्रतिशतको हाराहारीमा आइसकेको जानकारी दिँदै उहाँले भन्नुभयो–‘उपत्यकामा संक्रमणदर घटे पनि स्वास्थ्यको मापदण्ड अनुसार निषेधाज्ञालाई कायम गर्नुपर्ने अवस्था देखिएकोे छ ।’अहिलेसम्म लागू निषेधाज्ञाको तुलनामाखुकुलो बनाउने नीतिअनुसार भोलिदेखि खाद्यान्न, किराना र डिपार्टमेन्टल स्टोरसहित तरकारी, मासु र दूग्धजन्यपदार्थको बिक्रीतथावितरण गर्ने पसलहरू बिहान ११ बजेसम्म खोल्न पाइने छ । त्यस्तै,अनलाइनमार्फत सेवा सुविधा बिहान ७ देखि बेलुका७ बजेसम्म दिनपाइने भएको छ।गत साता सर्वोच्च अदालतले अनलाइन माध्यमबाट सामान खरिद बिक्री र होम डेलिभरी सेवा नरोक्न अन्तरिम आदेश दिएको थियो। यसलाई ध्यानमा राखेर जिल्लाका बैठकले सो निर्णय गरेको प्रमुख जिल्ला अधिकारी निरौलाले बताउनुभयो ।
त्यस्तै,विकास निर्माणका कार्य अघि बढाउनका लागि आवश्यक ढुवानी सेवा सञ्चालन गर्न सहज बनाइने भएको छ। निरौलाका अनुसार कृषि कार्यसँग सम्बन्धित ढुवानी र आवत जावतका विषयमा केन्द्रित रहेर सहजीकरण गर्ने पनि निर्णय गरिएको छ।तर, सार्वजनिक तथा निजी सवारी साधनका हकमा लागु व्यवस्था भने कायम नै रहने छ। यसअघि भएका प्रमुख जिल्ला अधिकारीहरूको छलफलमा जोर–विजोर प्रणालीमा यातायात सञ्चालन गर्न दिने भन्नेबारे पनि कुराकानी भएको थियो । तर, स्वास्थ्य मन्त्रालयले त्यो जोखिमपूर्ण हुने बताएपछि हिजोको बैठकमा यातायात सम्बन्धी विषयले प्रवेश नपाएको पनि प्रमुख जिल्ला अधिकारी निरौलाले बताउनुभयो । उपत्यकामा १० प्रतिशतमा संक्रमण घटेपछि भने जोरबिजोर प्रणालीद्वारा यातायात सञ्चालन गर्न सकिने आंकलन गरिएको छ ।
शैक्षिक सत्र शुरू हुन लागेको लाई ध्यानमा राखेर उपत्यकाका तीन वटै जिल्लाका प्रशासन कार्यालयले पुस्तक पसल पनि बिहान ११ बजेसम्म खोल्न पाइने भएको छ भने निर्माण सामग्रीका पसलहरू अपराह्न ४ बजेबाट खोल्न पाइने बताइएको छ। निर्माणका कार्यलाई सहजीकरण गर्न गृहमन्त्री खगराज अधिकारीले ७७ जिल्लाकै प्रमुख जिल्ला अधिकारीलाई निर्देशन दिनुभएको थियो ।अध्ययनका लागि विदेश जाने लगायतका विषयका कारण हिँडडुल गर्नुपर्ने मानिसका लागि पनि व्यवस्था केही खुकुलो पारिएको निरौलाले जानकारी दिनुभयो ।
यसअघि, संक्रमणको जोखिम बढेपछि वैशाख १६ गते बिहीबार लागू निषेधाज्ञा दोस्रोपटक वैशाख २९ गते बुधबारसम्म, तेस्रोपटक जेठ १३ गतेसम्म, चौथोपटक जेठ २० गतेसम्म, पाँचौंपटक जेठ ३१ गते सोमबारसम्म थप गरिएको थियो । वर्कसपहरू बिहानदेखि बेलुकीसम्मै खोल्न पाइने निर्णय गरिएको छ ।बैंक तथा वित्तीय संस्थाका लागि पनि केही नियम खुकुलो बनाइएको छ। पहिले जिल्लामा दुई वटा बैंकका शाखा सञ्चालन गर्न दिइएको थियो। यसमा सामान्य सहजीकरण गरिएको बताइएको छ । सहकारीका लागि सातामादुई दिन खोल्न दिने निर्णय भएको छ। बैंकहरूको अरू शाखा खोल्नका लागि राष्ट्र बैंकले नियम ल्याउने छ। उपत्यकामा संक्रमणदर १० प्रतिशतमा झरेपछि मात्रै निषेधाज्ञा हटाएर क्रमशः ‘लुजडाउनमा’जानुपर्ने सुझावको विषयमा पनि बैठकमा छलफल भएको थियो ।थपिएको निषेधाज्ञाको अवधिमा काठमाडौं उपत्यकाको संक्रमणदर विश्लेषण गरिने र त्यसपछि के गर्ने भन्ने निर्णय आउने पनिबताइएको छ ।