विद्या भण्डारीको राजनीतिक पुनरागमन किन आवश्यक छ?

नेपालको राजनीतिमा अहिले गहिरो वैचारिक संकट र नेतृत्वगत अपूर्णता देखिन थालेको छ। विशेषगरी नेकपा एमाले जस्तो ठुलो दलभित्र विचारभन्दा बढी सत्ता र गुटको खेल देखिन थालेको छ। यस्तो संकटकालीन अवस्थामा पार्टीलाई पुनः सिद्धान्तको बाटोमा फर्काउने जिम्मेवारी त्यस्ता नेताहरूको हो, जो विचार, व्यवहार र अनुभवका हिसाबले योग्य छन्। यिनै आधारमा हेर्दा पूर्वराष्ट्रपति विद्या भण्डारीको राजनीतिक पुनरागमन आवश्यक, सान्दर्भिक र सशक्त विकल्पका रूपमा देखिन्छ।

विद्या भण्डारी केवल पूर्व राष्ट्रपतिमात्र होइनन्, उनी जनताको बहुदलीय जनवाद (ज.ब.ज.) का मूल प्रवक्ता मदन भण्डारीको राजनीतिक सहयात्री र उत्तराधिकारी पनि हुन्। ज.ब.ज. एमालेको वैचारिक मेरुदण्ड हो — जसमा राष्ट्रियता, लोकतन्त्र र समाजवादको सन्तुलन समेटिएको छ। यस्तो वैचारिक धरोहरलाई फेरि सजीव बनाउने, यसको साँचो मर्म बुझ्ने र पार्टीलाई विचारको मूल दिशामा डो-याउने सामर्थ्य विद्या भण्डारीमै देखिन्छ।

राष्ट्रपतिका रूपमा उनले संविधानको कार्यान्वयन, राष्ट्रियता र महिला सशक्तीकरणका विषयमा प्रभावशाली कार्य सम्पादन गरिन्। तर, राष्ट्रपतिका रूपमा मर्यादामा बाँधिएर काम गर्नुपर्ने भए पनि उनको दृष्टिकोण, नीतिगत स्पष्टता र निर्णय क्षमता प्रस्ट देखिएको थियो। राजनीति पद होइन, सेवा हो भन्ने आदर्शप्रति उनी सधैं प्रतिबद्ध रहिन्। अब त्यही सेवा भावनाबाट प्रेरित भई सक्रिय राजनीतिमा पुनरागमन गर्नु उनको व्यक्तिगत चाहना मात्र होइन, समग्र पार्टी र देशको आवश्यकता हो।

आज एमालेभित्र नेतृत्वको विकल्पको बहस तीव्र भएको छ। केपी शर्मा ओलीले लामो समयसम्म नेतृत्व दिए तापनि पछिल्लो चरणमा उमेर, स्वास्थ्य र निर्णयप्रतिको आलोचना बढ्दो छ। थप रूपमा, जनमानसमा विश्वासको संकट, संगठनमा असन्तुलन र वैचारिक अलमल देखिन थालेको छ। यस सन्दर्भमा विद्या भण्डारीको पुनरागमनले स्थायित्व, स्पष्टता र सन्तुलन ल्याउनेछ।

अर्कोतर्फ, नेपाली राजनीतिमा महिला नेतृहरूको उपस्थिति अझै न्यून छ। विद्या भण्डारीको सक्रियता महिलाहरूका लागि नेतृत्वको प्रेरणादायी उदाहरण बन्नेछ। उनी एमाले पार्टीको विचार, आन्दोलन र संगठनको अभिन्न अंग भएकाले पार्टीभित्र उनको पुनः आगमनले ऊर्जा थप्नेछ, एकता बलियो बनाउनेछ।

     राजनीति भनेको पदको मर्यादामै सीमित हुने विषय होइन। यो निरन्तर जनताको सेवामा समर्पित हुने यात्रा हो। राष्ट्रपतिका रूपमा उनले आफ्नो पदीय मर्यादा अनुसार राष्ट्रको एकता, संविधानको रक्षा र महिला सशक्तीकरणको पक्षमा उल्लेखनीय योगदान दिएकी थिइन्। तर राष्ट्रपतिका रूपमा सीमित भूमिकाबाट बाहिर निस्केर जनताको बीचमा फर्कनु उनीजस्तो अनुभवी नेतृको धर्म पनि हो।

अर्को महत्वपूर्ण पक्ष भनेको महिलाको प्रतिनिधित्व र नेतृत्वको खाँचो हो। नेपालजस्तो पितृसत्तात्मक समाजमा महिला नेतृत्व अझै पनि संघर्षशील अवस्थामा छ। विद्या भण्डारीको पुनरागमनले देशका हजारौं युवती, महिला नेतृ तथा राजनीतिक कार्यकर्तालाई प्रेरणा दिनेछ। उनी केवल एमालेका लागि होइन, समग्र नेपाली समाजको लागि मार्गदर्शक बन्न सक्छिन्।

यसैले, एमालेभित्र विद्या भण्डारीको पुनरागमनले वैचारिक स्पष्टता, संगठनात्मक अनुशासन र जनताको विश्वास पुनः स्थापित गर्न महत्वपूर्ण भूमिका खेल्नेछ। देश र पार्टी दुवैलाई अहिले त्यस्तै दूरदर्शी, स्वच्छ र सिद्धान्तमा अडिग र सबैलाई मिलाएर लैजान सक्ने नेताको आवश्यकता छ — र त्यो आवश्यकता पूरा गर्ने व्यक्तित्व विद्या भण्डारी हुन सक्छिन् ।अन्ततः, विद्या भण्डारीको पुनरागमन पदको लोभमा होइन, विचार र पार्टीको आवश्यकता अनुरूप हुनुपर्छ। नेतृत्व परिवर्तन केवल अनुहार परिवर्तन होइन, यो विचार परिवर्तन पनि हो। विचारप्रति प्रतिबद्ध र जनताको विश्वास जित्न सक्ने नेतृका रूपमा विद्या भण्डारी एमाले र नेपाली राजनीति दुवैका लागि उपयुक्त विकल्प हुन्।

     लेखक सरोकार केन्द्रका अध्यक्ष तथा अधिवक्ता हुन्।