
नेपालको राजनीतिक र प्रशासनिक इतिहासमा केही निर्णयहरू यस्तो स्तरका हुन्छन् जसले केवल पदाधिकारीको होइन, राष्ट्रकै चरित्र र निष्ठाको मापन गर्छन्। हालै प्रधानमन्त्री सुशीला कार्कीले नेपाल प्रहरीको महानिरीक्षक नियुक्त गर्दा प्रस्तुत गर्नुभएको निष्ठा, र पारदर्शिताले यस्तै ऐतिहासिक निर्णयको उदाहरण दिएका छन्। अनेकन अड्कलबाजी, राजनीतिक हल्ला र मिडिया ट्रायलबीच पनि उहाँले कानुनी आधार,ज्येष्ठता , कार्यसम्पादन , कार्यक्षमता र संगठनिक अनुशासनलाई प्रमुख मानक बनाउँदै निर्णय गर्नु भएको कुरा आज सम्पूर्ण राष्ट्रले महसुस गरेको छ।
निष्ठा र निष्पक्षताको अनुपम उदाहरण
प्रधानमन्त्री कार्कीको नेतृत्व शैली र निर्णयमा देखिएको अडिग निष्ठा नेपाली शासन प्रणालीमा एक नयाँ सन्देश हो- “निष्ठा पदमा होइन, सिद्धान्तमा हुनुपर्छ।” प्रहरी नेतृत्व चयनको समयलाई हेर्दा, सत्ता–पक्ष, क्यान्डिडेट, विपक्ष वा मिडिया सबैले आफ्नो–आफ्नो एजेन्डा अघि सारे। तर उहाँले कुनै राजनीतिक दबाब वा व्यक्तिगत नाताकाटामा झुकेर होइन, वस्तुगत मापदण्डका आधारमा निर्णय लिनु भयो। जुन उहाँ बाट कानुनतः अपेक्षित गरिएको थियो।
यस निर्णयले स्पष्ट सन्देश दिएको छ कि, अब संस्थागत नेतृत्वमा “आफ्ना” भन्दा पनि “योग्य” को स्थान सुरक्षित हुन सक्छ। निष्ठाको यही उदाहरण प्रधानमन्त्रीको व्यक्तिगत इमेज मात्र होइन, सम्पूर्ण प्रणालीप्रतिको जनविश्वास पुनः स्थापित गर्ने ठोस आधार बन्न पुगेको छ।
नेपाल प्रहरी: अनुशासन, उत्तरदायित्व र आत्मसम्मानको संरचना
नेपाल प्रहरी केवल एक सुरक्षा निकाय होइन, यो राष्ट्रको आन्तरिक स्थायित्व र कानुनी शासनको मेरुदण्ड हो। यस्तो संस्थामा नेतृत्व चयन केवल पदपूर्तिको कुरा होइन; यो सङ्गठनको मनोबल, शृङ्खला र विश्वास सँग प्रत्यक्ष जोडिएको विषय हो।अब सम्पुर्ण ,नेतृत्वको दाबी गरेर अगाडि सरेका वा नसरेका सबै अधिकारी एकमुष्ट तरिकाले आफ्नो संगठन प्रमुख जो स्वभाबिक प्रक्रिया बाट चयन भएका छन् , उनलाई अनुशासित तवरले सघाउनु पर्ने छ भने आन्दोलनको क्रममा तल्लो दर्जाका प्रहरी कर्मचारीको गिरेको मनोबल लाई उँचो पार्दै उनीहरूको समस्या समाधानको लागि एकीकृत रुपमा नेपाल सरकार समक्ष कुरा राख्नु पर्नेछ। सरकारको यो निर्णय बाट नयाँ प्रहरी महानिरीक्षकको नियुक्तिले संगठनभित्र एक नयाँ ऊर्जा ल्याएको देखिन्छ। अब यो संगठनले आन्तरिक प्रतिस्पर्धाभन्दा बढी सहकार्यमा जोड दिँदै, “force of unity” का रूपमा अघि बढ्न जरुरी छ। प्रहरी नेतृत्वले आफ्नो हरेक निर्णयमा पारदर्शिता, कार्यकुशलता र कानुनप्रतिको निष्ठा कायम राखे भने, संगठनको प्रतिष्ठा स्वतः पुनर्स्थापित हुनेछ।
राजनीतिक उक्साहटबाट माथि उठेको निर्णय
नेपालको प्रशासनिक नियुक्तिहरू प्रायः राजनीतिक समीकरण, शक्ति सन्तुलन र दलगत प्रभावका कारण विवादमा आउँछन्। यसपटक पनि त्यस्ता हल्ला र दबाबहरू चले र प्रायोजित रुपमै पनि चलाइए तर प्रधानमन्त्री कार्कीले न त कसैको उक्साहटमा काम गर्नुभयो, न त प्रायोजित लोकप्रियताको दबाबमा निर्णय गर्नुभयो। उहाँको निर्णयले देखायो— राज्यको सर्वोच्च कार्यकारीले जब विवेकपूर्वक, नियमको मर्यादाभित्र रहेर निर्णय गर्छ, तब परिणाम सशक्त र निष्पक्ष हुन्छ।
यस दृष्टान्तले नेपालका अन्य संवैधानिक निकाय र उच्च अधिकारीहरूका लागि पनि मार्गदर्शनको उदाहरण प्रस्तुत गरेको छ। न्यायालय, आयोग वा प्रशासन— जसले जस्तो जिम्मेवारी सम्हाले पनि, कार्कीजीको जस्तो स्वच्छ र अडिग सोच अपनाए भने संस्थागत विश्वसनीयता आपोआप बढ्नेछ।
संगठनिक एकता र सहकार्यको आवश्यकता
प्रहरी नेतृत्वमा जोसुकै आइपरोस्, संस्थाभित्रको एकता र अनुशासन नै यसको मुख्य बल हो। नेतृत्वको दाबी गर्ने, असन्तुष्ट हुने वा असहमत हुनेहरू पनि अन्ततः एउटै ध्येयमा- राष्ट्र सेवा र कानुन कार्यान्वयन- केन्द्रित हुन जरुरी छ।
आजको नेपालको अवस्था संवेदनशील छ-सीमा सुरक्षादेखि आन्तरिक अपराध नियन्त्रणसम्म चुनौतीहरू गम्भीर छन्। यस्तो बेला संगठनभित्रको फुट वा गुटबन्दी राष्ट्रका लागि दुर्भाग्यपूर्ण हुनेछ। त्यसैले प्रहरीका सबै तहका अधिकारीहरूले नयाँ नेतृत्व र प्रधानमन्त्रीको निष्ठा प्रतीक निर्णयको सम्मान गर्दै, साझा उद्देश्यका लागि हातेमालो गर्नुपर्छ।
सुशीला कार्कीको इमेज र देशको भविष्य
सुशीला कार्की नाम सुन्नासाथ नै जनताको मनमा “न्याय र निष्ठा” को छवि जाग्छ। सर्वोच्च अदालतकी पहिलो महिला प्रधानन्यायाधीशका रूपमा उहाँले पहिले पनि इतिहास रचेकी थिइन्। अब प्रधानमन्त्रीका रूपमा उहाँले फेरि एकपटक देखाइदिनुभयो— मेरो अगाडि शक्ति होइन, सत्यले जित्छ।
उहाँले नैतिक मूल्य, नियम र कानुनलाई निर्णयको आधार बनाउँदै यस्ता कार्य निरन्तर गर्नुभयो भने नेपालमा “शुद्ध प्रशासनिक संस्कृति” को विकास सम्भव छ। जसले मात्र राष्ट्रलाई सुशासन, पारदर्शिता र उत्तरदायित्वको दिशामा अघि बढाउँछ।
निष्ठा र परिणामबीचको सम्बन्ध
आजको निर्णय केवल एक पदपूर्तिको होइन, दीर्घकालीन परिणामको बीउ हो। निष्ठा जब नेतृत्वमा देखा पर्छ, त्यो संस्थागत सुधारको पहिलो ढोका हो। प्रहरी नेतृत्वले पनि यो भावनालाई आत्मसात् गर्दै आफ्नो कार्यशैलीमा निष्ठा, निष्पक्षता र राष्ट्रप्रतिको समर्पण देखाउन सक्नुपर्छ।
यसरी मात्रै प्रधानमन्त्रीको “निष्ठाको निर्णय” व्यावहारिक सफलता बन्न सक्छ।
निष्कर्ष: देश सफल हुन्छ जब निष्ठा नेतृत्वमा बस्छ
नेपालका जनताले दशकौँदेखि पारदर्शी, जिम्मेवार र जनमुखी शासन खोजिरहेका छन्। प्रधानमन्त्री सुशीला कार्कीले प्रहरी नेतृत्वको नियुक्तिबाट जुन सन्देश दिनुभयो- त्यो केवल एउटा प्रशासकीय निर्णय होइन, नयाँ राजनीतिक संस्कारको सुरुवात हो।
अब आवश्यकता छ- प्रहरी संस्थाले यही निर्णयलाई प्रेरणाको रूपमा लिई आत्म सुधार, समर्पण र सेवा भावका साथ अघि बढोस्।
निष्ठाको प्रतीक प्रधानमन्त्री सुशीला कार्की सफल हुनु भनेको केवल एक नेताको सफलता होइन; त्यो सम्पूर्ण राष्ट्रको सफलता हो।
जब निर्णय निष्ठामा टेकिन्छ, जब जिम्मेवारी पारदर्शितामा अडिन्छ, र जब नेतृत्व न्यायमा आधारित हुन्छ— तब देश स्वतः सफल हुन्छ।
निष्कर्ष : प्रधानमन्त्री सुशीला कार्कीले देखाएको साहस र निष्ठा नेपाली राज्य प्रणालीमा “आदर्श नेतृत्व” को नयाँ मानक बनेको छ। अब प्रहरी संगठन र सम्पूर्ण प्रशासनिक निकायहरूमा यही सोच फैलिन सके भने, न्याय, पारदर्शिता ,सुशासन र उत्तरदायित्व नेपालको नयाँ परिचय बन्नेछ।











प्रतिक्रिया