यो हो १ सय वर्षमा १८ पटक राष्ट्रिय झन्डामा परिवर्तन गर्ने देश !

काबुल । अफगानिस्तानले अझै दासताको शृङ्खला तोड्न सकेको छैन ।

यो देशको इतिहास उतार चढावले भरिएको छ। स्वतन्त्र भएको १०२ वर्षमा १८ पटक आफ्नो राष्ट्रिय झण्डा परिवर्तन गरेको छ । १८३९देखि १८४२ सम्म ब्रिटिश साम्राज्य सेनाहरूले अफगानिस्तानमा भयंकर युद्ध लडे। यसपछि सन् १९१९ मा एङ्ग्लो अफगान सन्धिमा हस्ताक्षर गरेर बेलायतबाट स्वतन्त्र भएको थियो। अफगानिस्तानले अगस्ट १९ मा आफ्नो स्वतन्त्रता दिवस मनाउँछ।

सेप्टेम्बर २५, १९९६ मा तालिबान द्वारा काबुल कब्जाले एक कोलाहल मचाएको थियो। तालिबानले राजधानी काबुल कब्जा गरेपछि अफगानिस्तानको राष्ट्रिय झण्डा वा तालिवानको झण्डा फहराउने मुख्य प्रतीकात्मक प्रश्न थियो। जलालाबादमा झण्डाको लागि लडाई सुरु भयो, जब प्रदर्शनकारीहरूले तालिवानको सेतो झण्डालाई अफगान तिरंगा झण्डाले बदले। द्वन्द्वमा तालिबानद्वारा तीन जनाको मृत्यु भएको थियो, देशको आधिकारिक झण्डा अब तालिबान विरुद्धको विरोधको प्रतीक हो।

अफगानिस्तान बेलायतबाट पूर्ण रूपमा स्वतन्त्र भएको १०२ वर्षमा यसको झण्डा कम्तिमा १८ पटक परिवर्तन भएको छ। अफगानिस्तानको झण्डा विगत १०० वर्षमा कसरी विकसित भएको छ भन्ने कथा रोचक छ। सन् १९१९ मा मात्रै यसले ६ पटक झण्डा परिवर्तन गरेको थियो । अफगानिस्तानले आफ्नो पहिचान पत्ता लगाउन विभिन्न झण्डा फहराएको छ। अफगानिस्तानको इतिहासमा झण्डाको बारम्बार परिवर्तन परिवर्तनशील समाजको उदाहरण हो। झण्डाको यो विविधताले अफगान समाजको विविधता झल्काउँछ।

धेरैजसो अफगान झण्डामा तीन रङ देखिएका छन् । कालो, सेतो र हरियो। अफगानिस्तानले पनि स्वतन्त्रतापछि दुई पटक कालो झण्डा प्रयोग गरेको थियो । अफगानिस्तानको झण्डामा रातो, नीलो र सेतो रंगहरू देखिएका छन्। रातो लगभग सबै अफगान झण्डाको मुख्य रंग भएको छ। सेतो रंगले  ‘तालिबानको आस्था र सरकारको शुद्धता’ लाई जनाउँछ।