राजनीतिक भागवण्डामा ३२ नियुक्ति

ईश्वरराज ढकाल, काठमाडौं ।
त्रिभुवन विश्वविद्यालयका तीन पदाधिकारीको राजीनामा र निष्पक्ष नियुक्ति गर्नुपर्ने माग गर्दै दुई सातादेखि तालाबन्दी गरेको प्रजातन्त्रवादी प्राध्यापक संघले राजीनामापछि मात्र वार्ता गर्ने बताएको छ ।
संघले एकलौटीरूपमा भएका नियुक्ति बदर गरी योग्यता क्षमता र विशिष्टताका आधारमा पुनः नियुक्ति गर्नुपर्ने माग दोहो¥याएको छ । संघका अध्यक्ष सह–प्राध्यापक जगत तिमल्सिनाले उपकुलपति, शिक्षाध्यक्ष र रजिस्ट्रार, सेवा आयोगका अध्यक्ष, डीन र क्याम्पस प्रमुखले राजीनामा दिएपछि मात्रै वार्ता गर्ने अडान लिनुभएको छ ।

पदाधिकारीलाई काम गर्न सजिलोका लागि नेपाली कांग्रेसबाट नियुक्ति पाएका भनिएका ७ सहित ३२ जनाको राजीनामा माग गरिएको छ । उपकुलपति प्राडा धर्मकान्त बाँस्कोेटाको कार्यकाल शुरू भएपछि पूर्वएमाले, माओवादी कोटाबाट नियुक्ति भएका सबैको राजीनामा नआएसम्म वार्ता नगर्ने संघले जनाएको छ ।

संघले उपलब्ध गराएको तथ्यांकअनुसार पूर्वएमालेबाट १५, पूर्वमाओवादीबाट १० र नेपाली कांग्रेस निकट प्रजातन्त्रवादी प्राध्यापक संघबाट ६ जनाको नियुक्ति गरिएको छ । तत्कालीन एमाले र माओवादी केन्द्र एकीकरण भएर नेकपा बनेको थियो । पार्टी एक भए पनि नेकपा निकट दुई प्राध्यापकको छुट्टाछुट्टै संगठन अहिलेसम्म सक्रिय छ । त्यसैले पूर्वएमाले माओवादीको कोटाबाट छुट्टाछुट्टै नियुक्ति गरिएको हो ।

पछिल्लो समय डीन र क्याम्पस प्रमुख नियुक्तिमा भएको भागबण्डाको विरोधमा संघ, नेविसंघ र लोकतन्त्रवादी प्राध्यापक संघ समेतले तालाबन्दी गरेका थिए । त्रिवि कार्यकारी परिषद्ले भागबण्डा मिलाउन भन्दै पूर्वएमालेको नेपाल प्रगतिशील प्राध्यापक संगठनबाट दुई डीन, एक सहायक डीन र एक विभागीय प्रमुखसहित १५ जनालाई नियुक्ति दिइएको छ ।

त्रिवि कार्यकारी परिषद्को बैठकल प्रा. शशीधरराम जोशीलाई इन्जिनियरिङ अध्ययन संस्थानको डीन, प्राडा दिव्या सिंह शाहलाई चिकित्साशास्त्र अध्ययन संस्थानको डीन, सहप्राध्यापक तारा भुसाललाई मानविकी संकायको सहायक डीन, प्राध्यापक जीवलाल सापकोटालाई अंग्रेजÞी केन्द्रीय विभाग प्रमुखमा नियुक्त गरेको छ । स्रोतका अनुसार पूर्वमाओवादी निकट नेपाल राष्ट्रिय प्राध्यापक संगठनका तर्फबाट १ डीन, ३ सहायक डीन र २ निर्देशकसहित ६ जनालाई विभिन्न पदमा नियुक्ति गरिएको छ ।

भागबण्डामा नियुुक्ति भएकामध्ये शिक्षाशास्त्र संकायका डीन प्राध्यापक चित्रबहादुर बुढाथोकी, कृषि तथा पशु विज्ञान अध्ययन संस्थानको सहायक डीन सहप्राध्यापक किशोरचन्द्र दाहाल र व्यवस्थापन संकायका सहायक डीन सहप्राध्यापक हरि अधिकारी र इन्जिनियरिङ अध्ययन संस्थानका सहायक डीन प्रा. चिन्तामणि पोखरेल परेका छन् ।

त्यस्तै शिक्षा विकास तथा अध्ययन केन्द्रका निर्देशक प्रा. सुरेन्द्र गिरी र प्राध्यापक बालमुकुन्द रेग्मीलाई कन्फ्युसियस इन्स्टिच्युट निर्देशकमा नियुक्ति गरिएको छ ।
नेपाली कांग्रेस निकट प्रजातन्त्रजादी प्राध्यापक संघ, नेपालको तर्फबाट १ डीन र ६ क्याम्पस प्रमुख नियुक्ति पाएका छन् । त्रिविले प्राध्यापक कुसुम शाक्यलाई मानविकी संकायको डीन बनाएको छ ।
संघका अध्यक्ष सहप्राध्यापक तिमल्सिनाले आफूलाई काम गर्न अनुकूल पर्ने भएको र चाकडी गर्नेलाई नेपाली कांग्रेस पार्टीको नामबाट छानीछानी नियुक्ति गरेको आरोप लगाउनुभयो । उहाँले भन्नुभयो– ‘हाम्रो संगठनले यो नियुक्तिलाई मान्यता दिँदैन उहाँहरूले पनि राजीनामा दिनुको विकल्प छैन।’ –तिमल्सिनाले भन्नुभयो ।

उहाँले सबै नियुक्ति बदर गरी निश्चित मापदण्डका आधारमा रिक्त रहेका सबै पदमा पुनः नयाँ नियुक्ति नगरेसम्म ताला नखोल्ने स्पष्ट पार्नुभयो । उहाँले भन्नुभयो– ‘हामीलाई भागबण्डा चाहिएको होइन, निष्पक्ष नियुुक्तिको माग गर्दै आन्दोलनमा उत्रेका हौं ।’ संघले उपकुलपति प्राडा बाँस्कोटासँग करिब आधा दर्जनपटक मागपत्र, ज्ञापनपत्र र भेटेर नियुक्ति बदर गर्न आग्रह गर्दा समेत अटेर गरेका कारण तालाबन्दी गरेको दाबी गरेको छ ।

संघले दुई साताअघि उपकुलपति, शिक्षाध्यक्ष र सेवा आयोगको मूल गेटमा तालाबन्दी गरेको थियो । पदाधिकारीले चासो नदेखाएको कारण वार्ता अनिश्चित हँुदै गएको आन्दोलनरत पक्षले आरोप लगाएको छ ।
शिक्षाध्यक्ष प्राडा शिवलाल भुसालले वार्ता गर्न नआए ताला फोड्नुको विकल्प नभएको बताउनुभयो । उहाँले भन्नुभयो– ‘सार्वजनिकरूपमा बोलाएका छौं, नआए सधैंभर तालाबन्दी गरी बस्न सक्ने अवस्था हुँदैन, सुरक्षाकर्मीको सहयोगमा ताला फोड्न बाध्य हुनेछौं ।’

राजीनामा दिँदैनौं ः उपकुपति
त्रिभुवन विश्वविद्यालयका उपकुलपति प्राडा धर्मकान्त बाँस्कोटाले कुनै पनि हालतमा आफूले राजीनामा नदिने स्पष्ट पार्नुभएको छ । उहाँले भन्नुभयो– ‘म मात्र होइन तीन पदाधिकारी र हाल नियुक्ति भएका कसैले पनि राजीनामा दिनेछैनन् ।’
प्रजातन्त्रवादी प्राध्यापक संघले तीन पदाधिकारीले राजीनामा दिएपछि मात्र वार्ता गर्छांै भन्नु गलत मानसिकताको उपज भएको उहाँको आरोप थियो । ‘एउटा संगठनले तीन जना पदाधिकारीको राजीनामा नआएसम्म वार्ता गर्न नसकिने जनाउनु हास्यास्पद हो, हामी संयमित भएर हामी केही दिन कुर्छौंै, वार्ता गर्न फेरि आग्रह गर्छांै, त्यसो गर्दा पनि नमाने ताला फोडेर काम शुरू गर्नेछौं।’ –उहाँले बताउनुभयो ।
प्राध्यापकजस्तो मर्यादित पेसालाई सम्मान गर्ने उहाँको भनाइ थियो । विभिन्न संगठन र कर्मचारीले तत्काल ताला फुटाउन सुझाए पनि त्यसो नगरिएको बताउँदै बाँस्कोटाले भन्नुभयो– ‘अहिलेसम्म हामी संयमित भएका हांै, उहाँहरूको भावनालाई कदर गरेका हौं ।’
त्रिवि सेवा आयोगमा परीक्षा दिएका, परीक्षाफलको प्रतीक्षामा रहेका, बढुवा भएका र अवकासपछि पेन्सनको प्रक्रियामा रहेका कर्मचारीले ताला फोड्न गरेको आग्रहलाई आफूहरूले बेवास्ता गरेको बताउनुभयो ।
ताला फोड्न नसकेपछि त्रिविका अधिकांश कार्यालय प्रमुखले पदाधिकारीको चर्को आलोचना गरिरहेका छन् । अघिल्ला उपकुलपतिको कार्यकालमा ताला लगाउनासाथ सुरक्षाकर्मीको सहयोगमा २४ घण्टा नबित्दै फुटाउने गरेका थिए, हालका पदाधिकारीले दुई साता बितिसक्दासम्म ताला फोड्ने आँट नगर्नु गम्भीर कमजोरी भएको आरोप लगाएका छन् ।

को कहाँ ?
पूर्वएमाले (नेपाल प्रगतिशील प्राध्यापक संगठन)
१. मेची क्याम्पस, झापा प्रमुख, सह–प्राध्यापक जीवन पोखरेल
२. तेह्रथुम क्याम्पस प्रमुख, उप–प्राध्यापक निलम खरेल
३. रारा बहुमुखी क्याम्पस, जनकपुर प्रमुख, सह–प्राध्यापक प्रदीप साह
४. ठाकुरराम बहुमुखी क्याम्पस प्रमुख, सह–प्राध्यापक राजदेव कुशवाह
५. पृथ्वीनारायण क्याम्पस प्रमुख, प्राध्यापक सरोज कोइराला
६. बुटवल बहुमुखी क्याम्पस प्रमुख, सह–प्राध्यापक खिमानन्द भण्डारी
७. नर्सिङ क्याम्पस नेपालगन्ज प्रमुख, उप–प्राध्यापक तुलसा सुनुवार
८. सुर्खेत क्याम्पस प्रमुख, उप–प्राध्यापक माधवप्रसाद खनाल
९. पाटन संयुक्त क्याम्पस प्रमुख, सह–प्राध्यापक लक्ष्मण कुँवर
१०. रत्नराज्य क्याम्पस प्रमुख, सह–प्राध्यापक जीवनधर ज्ञवाली
११. विश्वभाषा क्याम्पस प्रमुख, सह–प्राध्यापक यादवप्रसाद पन्त
१२. डीन, इन्जिनियरिङ अध्ययन संस्थान, प्राध्यापक शशीधरराम जोशी
१३. डीन, चिकित्साशास्त्र अध्ययन संस्थान, प्राध्यापक डा. दिव्यासिंह शाह
१४. सहायक डीन, मानविकी संकाय, सह–प्राध्यापक तारा भुसाल
१५. अंग्रेजÞी केन्द्रीय विभाग प्रमुख, प्राध्यापक जीवलाल सापकोटा
पूर्वमाओवादी (नेपाल राष्ट्रिय प्राध्यापक संगठन)
१. सिराहा क्याम्पस प्रमुख, सह–प्राध्यापक रामहित यादव
२. गोर्खा क्याम्पस प्रमुख, उप–प्राध्यापक रामशरण बानियाँ
३. महेन्द्र बहुमुखी क्याम्पस नेपालगन्ज प्रमुख, सह–प्राध्यापक लालमणि आचार्य
४. जुम्ला क्याम्पस प्रमुख, उप–प्राध्यापक ओमप्रकाश आचार्य
५. डीन, शिक्षाशास्त्र संकाय, प्राध्यापक चित्रबहादुर बुढाथोकी
६. निर्देशक, शिक्षा विकास तथा अध्ययन केन्द्र, प्राध्यापक सुरेन्द्र गिरी
७. सहायक डीन, इन्जिनियरिङ अध्ययन संस्थान, प्राध्यापक चिन्तामणि पोखरेल
८. सहायक डीन, कृषि तथा पशु विज्ञान अध्ययन संस्थान, सह–प्राध्यापक किशोरचन्द्र दाहाल
९. सहायक डीन, व्यवस्थापन संकाय, सह–प्राध्यापक हरि अधिकारी
१० कन्फ्युसियस इन्टिच्युट निर्देशक, प्राध्यापक बालमुकुन्द रेग्मी

नेपाली कांग्रेस (प्रजातन्त्रवादी प्राध्यापक संघ, नेपाल)
१.त्रिभुवन बहुमुखी क्याम्पस पाल्पा प्रमुख, सह–प्राध्यापक टंकप्रसाद भट्टराई
२. डोटी क्याम्पस प्रमुख, सह–प्राध्यापक दयानन्द जोशी
३. वीरेन्द्र बहुमुखी क्याम्पस भरतपुर प्रमुख, प्राध्यापक दयाराम पौडेल
४. त्रिचन्द्र क्याम्पस प्रमुख, प्राध्यापक सुनिल अधिकारी
५. शंकरदेव क्याम्पस प्रमुख, प्राध्यापक केशवराज जोशी
६. चितवन इन्जिनियरिङ क्याम्पस प्रमुख उपप्राध्यापक सुदीप पौड्याल
७. डीन, मानविकी संकाय, प्राध्यापक कुशुम शाक्य