महेश न्यौपाने, रोल्पा
विद्यालय हाता भित्र फँ्याकिएका विष्कुट, चाउचाउ, चकलेटका पोका टिप्न हैरानी व्यहोर्दै आएका विद्यालयका परिचर शान्तवहादुर घर्तीलाई अचेल त्यस्तो झंझट व्यहोर्नु परेको छैन । विद्यालयलाई जंङ्कफुड निषेधित क्षेत्र घोषणा गरे पछि विद्यालयको हाता सफा देखिन थाले संगै घर्ती त्यस्तो झंझटवाट मुक्त भएका हुन । मध्यान्तरमा नजिकको पसलमा पुगेर चाउचाउ विष्कुट किनेर खाने विद्यार्थीहरुको वानीमा परिवर्तन आएको छ । मध्यान्तरको घण्टी वज्नासाथ हातधोएर आफैले घरवाट ल्याएको खाजा खान थाल्छन विद्यार्थीहरु ।
यसरी जंङ्कफुडलाई पूर्ण रुपमा प्रतिवन्ध लगाई घरको खाजालाई प्रोत्साहन गर्ने विद्यालय हो रोल्पा नगरपालिका २ मा रहेको पिताराज आधारभूत विद्यालय । अभिभावकको सुझावका आधारमा विद्यालय व्यवस्थापन समितिको निर्णय वमोजिम विद्यालयलाई जंङ्कफुड निषेधित क्षेत्र घोषणा गरेको विद्यालयले जनाएको छ । विद्यार्थीहरुको स्वास्थ्य र अभिभावकहरुको आर्थिक अवस्थालाई ध्यान दिई विद्यालयलाई जंङ्कफुड निषेधित क्षेत्र घोषणा गरेको विद्यालयका प्रधानाध्यापक लिला आचार्यले जानकारी दिईन ।
प्रधानाध्यापक आचार्यले दिएको जानकारी अनुसार जंङ्क फुडले विद्यार्थीको स्वास्थ्यमा प्रतिकुलन असर गर्ने भन्दै विगत २ वर्ष देखी विद्यालयमा विक्री वितरण र उपभोगमा पूर्ण प्रतिवन्ध लगाईएको छ । विद्यार्थीले आफ्नो हैसियत अनुसार घरमा तयार गरि ल्याएको खाजा खाने गर्छन प्रधानाध्यापक आचार्यले भनिन । घरमा तयार भएको खाजा खान थालेपछि अभिभावकलाई आर्थिकभार पनि कम भएको छ प्रधानाध्यापक आचार्यले भनिन । सवै विद्यार्थीको लागि टिफिन वक्सको व्यवस्था गरेका छौ त्यसैमा खाजा लिएर आउछन आचार्यले भनिन ।
घरमा पाकेको ताजा खाजा खाँदा विद्यार्थीको स्वास्थ्यमा प्रतिकुल असर नहुने र अभिभावकलाई व्ययभार पनि कम हुने हुदा यस्तो कदम चालेको प्रधानाध्यापक आचार्यको भनाई छ । चाउचाउ विष्कुट चकलेट जस्ता जंङ्कफुडले विगतमा विद्यालय हाता पनि फोहोर हुने गरेकोमा यस्ता वस्तु प्रतिवन्ध लगाए संगै विद्यालय हाता पनि सफा देखिन थालेको आचार्यको भनाई छ । अचेल विद्यार्थीले घरमै तयार गरेर मकै भटमास,रोटी, गहुँ, आलु जस्ता खाजा खाने गरेको वताइएको छ । जंङ्कफुडमा लगाइएको प्रतिवन्ध तथा घरमै तयार गरिएको खाजाले पोषणमा समेत सुधार हुने अपेक्षा गरेको विद्यालयले जनाएको छ ।
विद्यालयमा मात्रै जंङ्कफुड निशेष गर्दा त्यसको सकारात्मक प्रभाव नपर्ने भन्दै अभिभावक शिक्षा मार्फत घरमा समेत जंङ्कफुड उपभोग नगर्न आग्रह गरेको विद्यालयले जनाएका छ । समय समयमा वस्ने अभिभावक भेलाहरुमा जंङ्कफुडलाई एजेण्डाको रुपमा छलफल गर्दै आएको प्रधानाध्याक आचार्यको भनाई छ । अधिकांश अभिभावकले आफ्ना छोराछोरीलाई घरमा पनि जंङ्कफुड खान नदिएको भन्ने जानकारी पाएका छौ प्रधानाध्यापक आचार्यले भनिन ।
२०१६ सालमा स्थापना भएको जिल्लाकै एक पुरानो मानिने सो विद्यालयले पछिल्ला दिनमा गरेको शैक्षिक सुधारका कामलाई आफुहरुले सकारात्मक ढंगले लिएको रोल्पा नगरपालिका २ का वडाध्यक्ष खिमवहादुर घर्तीले प्रतिकृया दिए । जिल्लाकै पुरानो विद्यालयको रुपमा रहे पनि विद्यालय शिक्षाको अवस्था सन्तोषजनक नभएपछि अभिभावकहरु असन्तुष्ट रहदै आएका थिए । विद्यालय समुदाय र स्थानीय तहको समन्वयमा विद्यालय सुधारको प्रयास थालनी गरिएको छ वडाध्यक्ष घर्तीले भने ।
समुदाय तहवाट विद्यालय सुधारका लागि अभियान थालनी गरिएको विद्यालय सुधार अभियान्ता चन्द्रवहादुर घर्तीमगरले वताए । पूर्व विद्यार्थीहरुको भेला मार्फत विद्यालय सुधारका लागि श्रोत जुटाउने काम थालनी गरेका छौ घर्तीले भने । पहिलो चरणमा विद्यालयको अक्षयकोष स्थापनाका लागि रकम संकलन गर्ने काम भईरहेको घर्तीले जानकारी दिए । हाल अक्षयकोष स्थापना गर्ने लक्ष्य लिएर काम थालनी गरेका छौ घर्तीले भने । पहिलो चरणमा विद्यालयको नाममा १० लाख रुपैयाँ संकलन गरि अक्षयकोष स्थापना गछौ घर्तीले भने । समुदायको कृयाशीलता विना समुदायिक विद्यालय सुधार हुन नसक्ने देखिएकाले स्वयमसेवी ढंगले विद्यालय सुधार अभियानका लागेको स्थानीय अभिभावकहरुले वताएका छन ।
प्रतिक्रिया