सृष्टिचक्र : विनाश र निर्माणको निरन्तरता

यतिखेर वैज्ञानिकहरूले ठूलो परिश्रम गरी केही सफलता त हासिल गरेका छन् तर उनीहरूले पनि पत्ता लगाउन नसकेका रहस्यमय कुराहरूलाई ‘ईश्वरको खेल’ भनेर भगवान्सँग जोड्नुको विकल्प छैन ।

जब विकास चरम उत्कर्षमा पुग्छ, तब नाशको घडी आउँछ । अनि पुनः अर्को युगको शुरुवात । यो सृष्टिको नियम हो, प्रणाली हो, यो स्वयं चलिरहेको हुन्छ । यी कुराहरू हाम्रा प्राचीन धर्मग्रन्थहरूले विभिन्न कहानी उल्लेख गरी पुष्टि गरेका छन् । तर एउटा कुरा के सम्झनुपर्छ भने, कुनै कुरा विनाश हुन्छ भने त्यसले अर्को रूप लिएको हुन्छ । दाउरा बाल्दा खरानी हुन्छ भन्ने कुरा सबैलाई थाहा भएकै कुरा हो । दाउरा बल्दा अरु के–के हुन्छ भन्ने कुरा हामीले सूक्ष्मरूपमा विश्लेषण गरेका हुँदैनौँ । दाउरा बल्दा शक्तिमा परिणत हुन्छ र तेज उत्पन्न हुन्छ, जसले हामीलाई उज्यालो प्रदान गर्छ । त्यसै गरी दाउरामा भएको ओस (जल) उडेर बाफको रूपमा परिणत हुन्छ । दाउराभित्र कण–कणमा भएको हावा वायुमा मिल्छ । दाउरा विनाश हुँदा यसले आफ्नो रूप परिवर्तन गर्छ ।

दाउरा बलेर सकिएजस्तै कुनै दिन हामी रहेको पृथ्वी पनि रहँदैन । चन्द्रमा र सूर्य पनि रहँदैन । पृथ्वी, चन्द्रमा, सूर्य आदि नै रहँदैन भने आकाशीय पिण्डहरू सबै समाप्त हुनेछन् । यससँगै सबै जीवको समाप्त हुनेछ । त्यस बेला कुनै चिजको अस्तित्व रहेको देखिँदैन तर रूप परिवर्तन भएको हुन्छ । पूर्णरूपमा नाश भएको भने हुँदैन । धार्मिक मान्यता अनुसार पृथ्वी अर्थात् ठोस वस्तु जलमा मिल्नेछ । जल तेजमा मिल्नेछ । तेज वायुमा मिल्नेछ । वायु आकाशमा मिल्नेछ । अन्त्यमा शून्यता छाउनेछ । यो सौर्यमण्डल नै विन्दुमा परिणत हुनेछ । सो विन्दु नै ‘ब्ल्याक होल’ हो । अझ भन्ने हो भने पूरा ब्रह्माण्ड नै विन्दुमा परिणत हुनेछ । विज्ञानले पनि यही भन्छ । यो महाप्रलय भएको अवस्था हो । यो करौडौँ वर्षमा हुने कुरा हो ।

सानातिना प्रलय भने भइरहन्छन् । मैले बुझेसम्म यस पृथ्वीको कतिपय स्थान धेरै पटक उथलपुथल भइसकेको छ । यसै क्रममा नेपाल मण्डल अर्थात् हालको काठमाडौँ उपत्यका पनि कैयौँपटक जलमय तलाउ हुँदै खोलिँदै गरेको हो ।

यसै गरी समुद्रबाट जमिन माथि निस्किएपछि नै द्वापर युगमा कृष्णको द्वारका शहर निर्माण गरिएको थियो । पछि यो सुविधासम्पन्न शहर पुनः समुद्रमै विलीन हुन पुग्यो, जसको अवशेष समुद्रको पिँधमा अहिले भेटिने गरेको छ । त्रेता युगमा रामचन्द्रले निर्माण गराएको लंका जोड्ने सेतु (पुल) पनि यसरी नै समुद्रमा विलय भयो । जसरी द्वारका शहर समुद्रमा विलय भयो त्यसै गरी अहिले समुद्र किनारमा बनेका सुविधासम्पन्न शहरहरू क्रमशः समुद्रमा विलिन हुनेछन् तर लामो अन्तरालमा द्वारका शहर अनि रामसेतु रहेको जमिनको भाग पुनः समुद्रमाथि नआउला भन्न सकिन्न । यसरी विनाश र निर्माणको निरन्तरता चलिरहन्छ ।

(रोहिणीप्रसाद घिमिरे, धर्म–विज्ञान २०७९ बाट साभार अंश)