मोतीराम तिमल्सिना, काभ्रे
नमोबुद्ध नगरपालिकामा संचालित भट्टाहरुलाई बातावरण मैत्री नभएकाले तत्काल बन्द गर्न अल्टिमेटम दिदै नगर सभाले पास गरेको निर्णयलाई ब्यवसायी लतार्न सफल भएका छन् ।
ब्यवसायीहरुले चालु आर्थिक वर्षको असार मसान्तसम्म संचालन गर्न पाउने सहमति गरेका छन् । ‘नगर सभाको निर्णय विपरित जिल्ला समन्वय समितिको रोहवरमा ब्यवसायीहरुले असार मसान्तसम्म भट्टा सञ्चालन गर्ने सहमति गरेका छन्’–स्थानीयहरुले भने–‘नगर सभाकै निर्णय कार्यान्वयन गर्न नसक्ने नगरपालिकाले अरु निर्णय कसरी कार्यान्वयन गर्न सक्छ ?’
नागरिकहरुको हितमा गरिएको निर्णयबाट नगरपालिका पछि हट्नुको कारण बारे स्थानीयहरु अनभिज्ञ छन् । ब्यवसायीहरुले गत असोज देखि नै नगरपालिकालाई यहि अनुरोध गर्दै आएका थिए । असोज महिनामा प्रशासन तथा नगरपालिकामा ज्ञापनपत्र बुझाउँदै नगरपालिकालाई अन्तिम पटक चार वटा मात्रै उद्योग संचालन गर्न अनुमति मागेका थिए । नगरपालिकाले कर समेत नलिने गरी पास गरेको निर्णयलाई समेत उल्टाउँदै गरिएको सहमतिको सर्वत्र विरोध भएको छ ।
भट्टा उद्योबाट निस्किएको कालो धुँवा र कणले स्थानीयहरुको स्वास्थ्यमा प्रत्यक्ष असर पु¥याएको प्रमाण सहित नगरपालिकामा गत वर्ष ३३ वटा संस्थाका हजारौ ब्यक्तिहरुले ज्ञापन पत्र बुझाएका थिए । खोलाको पानी फोहोर भएको, पानीका मुहानहरु सुक्दै गएको, खेतियोग्य जमिन मरुभूमिमा परिणत भएको तथा मानव स्वास्थ्यमा गम्भिर खेलवाड गरेको स्थानीयहरुको ज्ञापनपत्र उल्लेख गरिएको थियो । नमोबुध्द नगरपालिकामा अबस्थित इटटा उद्योगहरुबाट निस्कने धुवाँको परिक्षण सम्बन्धी कार्यको अध्ययन ÷अनुगमन प्रतिवेदन मार्फत भट्टाहरुले संचालन अनुमति प्राप्त गर्दा पालना गर्नु पर्ने कुनै पनि शर्तहरु पालना नगरेकाले तत्काल बन्द गर्न निर्देशन दिईएको नगर प्रमुख टिपी शर्मा तिमल्सिनाले बताए ।
वन तथा वातावरण मन्त्रालय अन्र्तगतको वातावरण विभागका प्राविधिक उपसचिव पदमिरा डंगोलले नमोबुद्धमा संचालन भएका इटा उद्योगहरुले नेपाल सरकारले जारी गरेका ऐन, नियम, मापदण्ड उद्योगिहरुले कार्यान्वयन गरेको नपाइएको, उद्योगहरुबाट निस्कने धुवाँको परिक्षण गर्नको लागि चिम्नीमा हुनुपर्ने भ¥याङ र पेलेटफर्म नहुदाँ सवै उद्योगहरु बाट नमूना संकलन गर्न नसकिएको, उद्योगिहरुले उक्त मापदण्डको बारेमा जानकारी नभएको बताएको, शिब शक्ति इटा उद्योग, नमोबुध्द नगरपालिका २ मा स्याम्प्लीङ होल भए पनि नेपाल सरकारले जारी गरेका ऐन, नियम, मापदण्ड अनुरुप स्याम्प्लीङ प्वाईन्ट र स्याम्प्लीङ प्लेटफर्म नभएको, आईईको प्रतिबेदनमा प्रतिबद्धता गरिए अनुसार पालन नगरिएको प्रतिवेदन बुझाएको थियो ।
भैरब कुण्ड इटा उद्योग, नमोबुध्द नगरपालिका २, जय शिब शक्ति इटा उद्योग, नमोबुध्द नगरपालिका ३, पंंचकन्या इटा उद्योग, नमोबुध्द नगरपालिका ३, शंकर इटा उद्योग, नमोबुध्द नगरपालिका ३ र शिब शक्ति इटा उद्योग, नमोबुध्द नगरपालिका २ मा स्थलगत अध्ययन गरिएको थियो । उल्लेखित उद्योगहरुको स्थलगत अध्ययनका क्रममा चिम्नीको उचाई नाप तथा धुँवाको नमूना परिक्षण गरी मापदण्डको कार्यन्वयन अवस्था पत्ता लगाउन नमूना संकलन गरी परिक्षणको लागि प्रयोगशालामा लगिएको थियो ।
प्रयोगशालाबाट चिम्निहरुमा स्याम्प्लीङ प्वाईन्ट र प्लेटफर्म नभएको, कालो धुँवा चिम्निबाट निस्किएको, चिम्निको भटिको तापकम बढि मात्रामा भएको, प्रदुुषण रोकथामका कुनैपनि कार्यहरु नगरिएको, प्रदुुषणको परिमाण एबं धुलोका कणहरुलाइ कम गर्न कुनैपनि कार्य नगरिएको देखिएको थियो । नमोबुद्ध नगरपालिकालाई वातावरण मैत्री नगर बनाउने २०७४ जेष्ठ १० गतेको प्रतिवद्धता पु्रा गर्ने नगर प्रमुख टिपी शर्माको अभियान पछि धकेलिएको छ ।
प्रतिक्रिया