पी खरेलप्रकाशन तथा सम्पादकको भूमिका एकैसाथ सम्हाल्नेले निकै जोखिम उठाएको हुन्छ। कुनै पनि ठूलो सञ्चार गृहको माग र दायित्व दुवैले अत्यधिक जिम्मेवारी खोजेका हुन्छन्। झन् ठूलो आकारको नेपाल समाचारपत्र दैनिक तथा दुई वटा मासिक प्रकाशन, कामना र साधना, सम्हाल्नु जो कोहीले सक्दैन। नाम चलेका दैनिकमध्येका अग्रणीबीच यी दुवै भूमिका एकसाथ निभाउनेमा उहाँकै नाम अगाडि आउँछ। वास्तवमा अर्कोे एउटा मात्र ठूलो प्रकाशन गृहको प्रकाशक–सम्पादक एकै व्यक्ति पाइन्छ। व्यावसायिक वर्षका वरिष्ठतामा श्रेष्ठ नै अगाडि रहेको इतिहास कायम छ।
विगत तीन दशकलाई हेर्ने हो भने, नेपाली प्रेसको संख्यात्मक प्रगतिले ठूलो फड्को लिएको छ। अखबार, रेडियो तथा टेलिभिजन च्यानलका संख्यामा अधिक वृद्धि भएको छ। यस्तो प्रतिस्पर्धी वातावरणमा विशुद्ध पत्रकारितामा मात्र आबद्ध लगानीकर्ताको विशेष स्थान हुन्छ, जुन स्व। श्रेष्ठको र≈योे।
एकै विधामा अड्ने गृहको ध्यान साधारणतया बढी एकीकृत हुन्छ। जस्तैः छापा माध्यममा केन्द्रित सञ्चार गृहभन्दा छापाका साथ प्रशारण माध्यममा आबद्ध समूहको व्यावसायिक अभ्यास पातलिन सक्ने चुनौती आउँछ। स्व। श्रेष्ठको सरल, निर्भीक र व्यवसायप्रतिको झुकावको पहिचान उल्लेखनीय छ। आम पाठकले उहाँसँग आफ्ना कुरा राख्ने अवसर र पहुँच दुवै सजिलो भएको महसुस गरिएकै हो। व्यापारभन्दा पत्रकारितामा जोड दिइने उदाहरणमा श्रेष्ठको टड्कारो छाप छ।
कामना सिने पत्रिकाको उदय सन् १९८४ मा हुँदा, म साह्रै प्रभावित भएँ। न्युजप्रिन्टमा छापिएको सो मनोरञ्जन प्रदान अखबारले पहिलो अंकमा नै पाठकको ध्यान अत्यधिक आकर्षित ग¥यो। त्यसको लेआउट डिजाइन, नवीन फोटो प्रयोग तथा स्टेज र स्क्रिनसँग आबद्ध विभिन्न व्यक्ति, घटना र विकासक्रमका सामग्रीले हलचल मच्चायो। साप्ताहिक र पाक्षिक कुनै पनि प्रकाशन यसरी जम्न सकेको इतिहास थिएन। दुई/तीनवटा मासिक प्रकाशन देखिएका त थिए, तर तिनका प्रकाशकहरूले निरन्तरता दिन सकेनन्।
यसरी २०४१ देखि अविछिन्नरूपमा प्रकाशक तथा प्रधान सम्पादक दुवै जिम्मेवारी लिएर खट्नुभएको श्रेष्ठका लेखहरू उम्दाका थिए ।
महानगर सन्ध्याकालीन दैनिक अर्को आँटिलो कदम थियो। यस फाँटमा पनि महानगरले विशेष स्थान पाएकै हो। त्यसपछि अन्य कैयौं सन्ध्याकालीन प्रकाशन उत्रिए, तर महानगरलाई कसैले उछिन्न सकेनन्। पछि एफएम रेडियो र टेलिभिजन च्यानलका प्रवेश र विस्तारका कारण सन्ध्याकालीन दैनिक युगको अन्त्य भयो। तर, नेपाल समाचारपत्रले प्रवेश गर्दा केही अन्य ठूला दैनिक स्थापित भइसकेका थिए। अहिले बजारमा चलेका धेरै त आउने क्रम शुरू भएकै थिएन। तीव्र प्रतिस्पर्धाका बीच सीमित लगानीबाट असीमित व्यापार उन्मुख नहुनु व्यवसायिकताको महŒवपूर्ण पाटो नै हो।
साधना मासिकले पनि स्वास्थ्य क्षेत्रमा केन्द्रित रहेर साह्रै महŒवपूर्ण योगदान पु¥याएको छ। यो स्व। श्रेष्ठबाट विशिष्टीकृत पत्रकारिताको अर्को उदाहरण हो। धेरै राष्ट्रमा छापा पत्रकारितामा शिथिलता आएको एक दशकजति भएको छ। घर–घरमा व्यक्ति–व्यक्तिको सरल, सस्तो र उपयुक्त प्रविधिमार्फत प्रशारण तथा अनलाइन सामग्रीमा पहुँच बन्नुले पाठक अन्य माध्यममा आप्रवासी बन्न पुग्छन्। कामना गृहका सामग्री समग्रमा पठनीय र खास–खास पाठकवर्गबीच विशेष स्थान र स्नेह आर्जन गर्न सफल छन्। विशिष्टीकृत पत्रकारिताका लागि दिगो जग बसाल्न सक्नुमा स्व। श्रेष्ठको योगदान यस क्षेत्र, लक्षित पाठक तथा आम जनमासमा प्रशंसनीय पाटो बनेको छ।
प्रकाशनकै लागि भनेर पूर्वयोजना बनाएर कार्यालय गृह निर्माण गरेर नेपाल समाचारपत्रसहित कामना, साधना र महानगर एकै छानामुनिबाट सञ्चालन गरेर त्यतिका प्रकाशन गर्ने पहिलो प्रकाशकको श्रेय उहाँमा जान्छ। उहाँलाई विविधता, बहुलवादी विचार तथा सामाजिक कार्यबाट प्रेरित पत्रकारिताको हिमायती भन्नुमा युक्तिसंगत हुन्छ। सबै दल र नेता, सबै आन्दोलन र राजनीतिक विचार र प्रयोगका समाचार विश्लेषण दिन पछि कहिल्यै नपर्ने परिचय उहाँको र≈यो।
प्रतिक्रिया