कमल ढकाल राजधानीका धेरै ठाउँमा उहिलेका कुरा खुइलिए भए। देख्ने मान्छे जिउँदै हुँदाहुँदै पहिलेको स्थान र हावापानी भने मरिसक्यो। अनि अहिलेको मान्छेलाई यो ठाउँ यस्तो थियो भन्यो भने कथाझैं लाग्छ।
कमल ढकाल संगीतले मान्छेलाई अर्कै बनाउँछ। लोसे मान्छेले ६ महिना फास्ट ट्र्याकको म्युजिक बजाएर काम गर्यो भने ऊ पनि ६ महिनामै फास्ट काम गर्ने मान्छे हुन्छ। चाँडो काम गर्ने मान्छेले
कमल ढकाल । मय हातको घडीमा होस् वा भित्ताको क्यालेन्डरमा टाँसिइरहेको हुन्छ। घडी र क्यालेन्डर बेच्ने मान्छेले चाहिँ समय कत्तिको बुझ्छ त। आफैंसँग हुने समय आफैंले नबुझेर मान्छे रनभुल्लमा छ आजकल।
कमल ढकाल पूर्व जन्म हुन्छ ? पूर्वीय दर्शनले भन्छ। हुन्छ। केही दार्शनिक र वैज्ञानिकले यही जन्ममा कृत्रिम पुनर्जन्म हुन्छ भनेका छन्। एक मान्छेको गुण अर्काे मान्छेमा सार्ने प्रक्रिया नै कृत्रिम
कमल ढकाल नाटक रंगमञ्चको सीमाभित्र बाधिँदैन, नाटइ् प्रस्तुति स्वयंले आफ्नो समय र स्थल आफै निर्माण गर्छ।’ नाटकमा लाग्नेको लागि महान् वाणी हो यो। अशेष मल्लको जिन्दगीको भोगाइबाट निक्लेको दर्शन हो
कमल ढकाल तपाईंहरुले यसरी चुनाव जित्नुहुन्छ भनेर मैले कल्पना पनि गरेको थिइन।’ राजा वीरेन्द्र वीर विक्रम शाहले पूर्वप्रधानमन्त्री मनमोहन अधिकारीलाई २०४८ र २०५१ सालमा एमालेले जितेको चुनावलाई लिएर भनेको संवाद
कमल ढकाल । न्यायाधीशले घुस खाएमा के गर्ने होला ? अन्तर्राष्ट्रिय अदालत हेगको सम्मेलनमा गएको बेला नेपालका एक प्रधानन्यायाधीशले सोधेछन्। प्रश्न सोध्ने बित्तिकै त्याहाँ उपस्थित न्यायाधीश गललल्ल हाँसेका थिए रे।
कमल ढकाल । रमाइलो भएको थियो। घोष्ट राईटिगले आयोजना गरेको सृजनात्मक तालिम प्रशिक्षणमा। केयुका प्राध्यापक र सृजनात्मक लेखन दोस्रो ब्याचका प्रशिक्षार्थी डक्टर नवराज खतिवडाले सृजना भनेको के हो ? भन्ने बारे
कमल ढकाल जीवनमा कहिलेकाहीं बाटो देखिएन भने धेरै टाढा हेर्नु बेकार छ। हिँड्दै जाँदा बाटो आफैं बनेर आउँछ। यही वाक्यसँग मिल्दो गरी मार्क टेवेनले भनेका छन्– ‘अगाडि जाने सेक्रेट कुरा
छाल समुद्रमै हुन्छ। शान्त समुद्रमा रहेको छालजस्तै उनको सानैदेखिको विद्रोही मन अझै शान्त भएको छैन। देशको विकास भनेजस्तो हुन नसकेका कारण। उनी कहिले यसरी देश विकास गर्न सकिन्छ भनेर समुद्र
अन्डाको बोक्रो देख्दा राम्रो सर्लक्क देखिए पनि खान मिल्दैन। खान त बोक्रो छोडाएर फाल्नुपर्छ। बाहिरी रूप अन्डाको बोक्रो जस्तै हो। देखाउन मिल्छ, व्यवहार गर्न मिल्दैन। मान्छेलाई रूप होइन व्यवहारले महान्
दैनिक जीवनमा उनलाई धेरैपल्ट भनिने नाता खुसी छ भने मान्छे खुसी हुन्छ। परिवार र कर्म खुसी छ भने भगवानको त्यही बास हुन्छ। कर्म निरन्तर गर्दा भगवान पछि लाग्छन्। मन्दिर जाँदा
रामायणमा दुई पात्र कैकेयी र विभूषण गज्जब लाग्छन् मलाई। रामको राज्यमा भएर पनि कैकेयी कहिल्यै सप्रिनन्। रावणको राज्यमा रहेर पनि विभूषण कहिल्यै बिग्रिएनन्। सुध्रनु र बिग्रनु आफ्नै सोच र स्वभावमा
कमल ढकाल एक थोपा पानी पनि वर्षातजस्तो लाग्छ, खुसी मन छ भने समुद्रको पानीको पनि के औकात छ जस्तो लाग्छ, मन दुःखी छ भने । मन बारे थोरै मन्थन गर्न
(कमल ढकाल) आफूले आफैंलाई खराब भन्न नसकेर मान्छेले भन्ने गरेका छन् जमाना खराब छ । मैले यो खराब गरेथें अब सच्याएँ भन्ने भयो भने जमाना आफैं असल बनिदिन्थ्यो । दुःख
कमल ढकाल मान्छे परिभाषाभित्र नअट्ने जीव हो । जति परिभाषा गरे पनि कम लाग्छ । जति गरे पनि बढीजस्तो लाग्छ उसको परिभाषा । अजब गज्जब चिज मान्छे नै हो यो
कमल ढकाल फेरि त्यस ठाउँमा गई सतिदेवीको… अंग पतन भयो । त्यस ठाउँमा बाणेश्वर महादेव उत्पत्ति भए । शिवशक्ति स्वरूपले रहे । सतिदेवीको अंग पतन हुँदै जाने र त्याहाँ शिव
‘प्र’ रेणुको प्यारो शब्द हो । बाबु प्रचण्ड, भाइ प्रकाश, छोरा प्रवल र छोरी प्रतिभा मात्र हैन । प्रवास पनि उनलाई मन पर्छ । प्र प्रतिको प्रेम थप्दै अब प्रलाप
(कमल ढकाल) यात्रा जारी राख।’ यो धेरैले भन्छन्। धेरैले भन्दैनन्। ‘हरेक खुड्किलो चढ। चढ्न गाह्रो भए पनि नरोकिऊ। जब टपमा पुग्छौ, सुन्दर दृश्य त्यहींबाट देख्छौ।’ जीवनको जुइनोसँग जोडिएको यो उक्तिले
(कमल ढकाल) भैरै भाषा बोल्न सक्ने खुबी हुनु सम्पत्ति हो । तर जतिसुकै भाषा आओस् अनावश्यक कुरामा चुप लाग्ने खुबी हुनु झनै अमूल्य सम्पत्ति हो । आजको नेपाली माँझ चर्चित